Giá trị một nghiên cứu y học có thể đánh giá qua bốn câu hỏi chính:
1)tại sao nghiên cứu (ý tưởng hay vấn đề nghiên cứu),
2)đã làm gì (phương pháp),
3)phát hiện cái gì (kết quả),
4)kết quả đó có ý nghĩa gì (thảo luận về kết quả).
Một nghiên cứu có giá trị khoa học phải được thiết kế sao cho tuân thủ ba nguyên tắc:
1)ngẫu nhiên hóa (randomization),
2)có nhóm đối chứng (control),
3)lặp lại nhiều lần (replication) hoặc phân nhóm (blocking).
Một công trình nghiên cứu y học được xem là một cống hiến mới nếu công trình đó nêu lên được
1)một vấn đề mới,
2)một ý tưởng mới,
3)hay sử dụng một phương pháp mới cho một vấn đề cũ.
Do đó, phương pháp nghiên cứu đóng một vai trò then chốt về chất lượng của một nghiên cứu. Phương pháp ở đây là
1)cách thiết kế nghiên cứu,
2)phương pháp phân tích vấn đề, kể cả phân tích số liệu,
3)phương pháp đo lường hay thu thập dữ liệu.
Theo một thống kê những nguyên nhân mà các bài báo không được chấp nhận cho công bố trên các tạp chí y học quốc tế, 70% là do có vấn đề về phương pháp, và trong số này hơn 50% là do phân tích số liệu sai phương pháp, và phần còn lại là vấn đề đo lường. Những ai có kinh nghiệm nghiên cứu khoa học đều có thể đánh giá giá trị của một bài báo qua phần phương pháp.
Phân tích dữ liệu bằng các mô hình thống kê đóng một vai trò then chốt trong các nghiên cứu y khoa. Thống kê cung cấp cho nhà nghiên cứu một cách suy nghĩ về dữ liệu, để hiểu và diễn dịch ý nghĩa của dữ kiện. Giá trị khoa học của kết luận từ một nghiên cứu không chỉ tùy thuộc vào phương án (thiết kế) của nghiên cứu mà còn tùy thuộc một phần lớn vào việc áp dụng đúng phương pháp thống kê. Để áp dụng đúng phương pháp thống kê, người phân tích chẳng những phải hiểu rõ các giả định đằng sau những phương pháp này, mà còn phải nắm vững mục đích nghiên cứu, am hiểu phương pháp đo lường và cách thu thập dữ liệu. Chẳng hạn như kiểm định t hay phân tích phương sai (analysis of variance) chỉ có thể áp dụng phân tích các biến số tuân theo luật phân phối chuẩn (normal distribution); nhưng nếu các phương pháp này được ứng dụng cho các biến số không theo phân phối chuẩn hay các biến số không liên tục (discrete variable) thì kết quả sẽ trở nên vô nghĩa và kết luận cũng sai.
1)tại sao nghiên cứu (ý tưởng hay vấn đề nghiên cứu),
2)đã làm gì (phương pháp),
3)phát hiện cái gì (kết quả),
4)kết quả đó có ý nghĩa gì (thảo luận về kết quả).
Một nghiên cứu có giá trị khoa học phải được thiết kế sao cho tuân thủ ba nguyên tắc:
1)ngẫu nhiên hóa (randomization),
2)có nhóm đối chứng (control),
3)lặp lại nhiều lần (replication) hoặc phân nhóm (blocking).
Một công trình nghiên cứu y học được xem là một cống hiến mới nếu công trình đó nêu lên được
1)một vấn đề mới,
2)một ý tưởng mới,
3)hay sử dụng một phương pháp mới cho một vấn đề cũ.
Do đó, phương pháp nghiên cứu đóng một vai trò then chốt về chất lượng của một nghiên cứu. Phương pháp ở đây là
1)cách thiết kế nghiên cứu,
2)phương pháp phân tích vấn đề, kể cả phân tích số liệu,
3)phương pháp đo lường hay thu thập dữ liệu.
Theo một thống kê những nguyên nhân mà các bài báo không được chấp nhận cho công bố trên các tạp chí y học quốc tế, 70% là do có vấn đề về phương pháp, và trong số này hơn 50% là do phân tích số liệu sai phương pháp, và phần còn lại là vấn đề đo lường. Những ai có kinh nghiệm nghiên cứu khoa học đều có thể đánh giá giá trị của một bài báo qua phần phương pháp.
Phân tích dữ liệu bằng các mô hình thống kê đóng một vai trò then chốt trong các nghiên cứu y khoa. Thống kê cung cấp cho nhà nghiên cứu một cách suy nghĩ về dữ liệu, để hiểu và diễn dịch ý nghĩa của dữ kiện. Giá trị khoa học của kết luận từ một nghiên cứu không chỉ tùy thuộc vào phương án (thiết kế) của nghiên cứu mà còn tùy thuộc một phần lớn vào việc áp dụng đúng phương pháp thống kê. Để áp dụng đúng phương pháp thống kê, người phân tích chẳng những phải hiểu rõ các giả định đằng sau những phương pháp này, mà còn phải nắm vững mục đích nghiên cứu, am hiểu phương pháp đo lường và cách thu thập dữ liệu. Chẳng hạn như kiểm định t hay phân tích phương sai (analysis of variance) chỉ có thể áp dụng phân tích các biến số tuân theo luật phân phối chuẩn (normal distribution); nhưng nếu các phương pháp này được ứng dụng cho các biến số không theo phân phối chuẩn hay các biến số không liên tục (discrete variable) thì kết quả sẽ trở nên vô nghĩa và kết luận cũng sai.
